Nüfus Kaydının Düzeltilmesi ile Babalık Davası Arasındaki Ayrım

Boşanma ve aile hukuku uygulamalarında en sık karşılaşılan konulardan biri, soybağı davalarıdır. Özellikle çocuğun nüfus kayıtlarında anne ya da baba hanesindeki yanlışlıklar, mahkemelerin önüne “nüfus kaydının düzeltilmesi” talepleriyle sıkça gelmektedir. Ancak bazı hallerde bu talepler, babalık davası niteliği de taşıyabilmektedir.

Yargıtay’ın 2024/3252 E., 2024/2934 K. sayılı kararı, bu ayrımı netleştiren önemli bir emsal niteliği taşıyor.

📖 Olayın Özeti

• Cumhuriyet Savcılığı, bir çocuğun aslında evlilik dışı ilişkiden doğduğunu, buna rağmen yanlış anne-baba isimleriyle nüfusa kaydedildiğini belirterek dava açtı.
• İlk Derece Mahkemesi (Turhal 1. Asliye Hukuk Mahkemesi), çocuğun gerçek annesinin ve babasının kim olduğunu tespit ederek nüfus kaydının düzeltilmesine karar verdi.
• Bu karara karşı yapılan istinaf başvurusu Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi tarafından reddedildi.
• Dosya Yargıtay incelemesine taşındı.

⚖️ Yargıtay’ın Hukuki Değerlendirmesi

Yargıtay kararında şu önemli noktalara dikkat çekti:

1. Anne ile çocuk arasındaki soybağı doğumla kurulur.
2. Doğuran kadın her durumda annedir. Yanlış kayıtlarda anne adı düzeltilmesi mümkündür.
3. Babalık ilişkisi farklıdır.
4. Çocuğun evlilik dışı birliktelikten doğduğu hallerde, nüfus kaydının düzeltilmesi yanında aynı zamanda babalık davası da söz konusu olur.
5. Görevli mahkeme ayrımı:

• Nüfus kaydının düzeltilmesi davaları → Asliye Hukuk Mahkemesi.
• Babalık davaları → Aile Mahkemesi.

📝 Kararın Sonucu

• Yargıtay, İlk Derece Mahkemesi’nin babalık yönünden esasa girerek hüküm kurmasını hatalı buldu.
• Çünkü babalık davası ayrı bir dava olup Aile Mahkemesi’nin görev alanına giriyor.
• Bu nedenle Yargıtay, kararı babalık yönünden bozdu ve dosyanın ayrılarak görevli mahkemeye gönderilmesi gerektiğine hükmetti.

💡 Neden Önemli?

Bu karar, uygulamada sıkça karıştırılan iki dava türünü net biçimde ayırıyor:

• Nüfus Kaydının Düzeltilmesi Davası:
• Yanlış yazılan anne veya baba bilgisinin düzeltilmesine yönelik teknik dava.
• Babalık Davası:
• Evlilik dışı çocuğun gerçek babasıyla soybağının kurulmasını amaçlayan, sonuçları çok daha geniş olan dava.

Yargıtay’ın bu kararı, özellikle savcılık tarafından açılan nüfus kaydı davalarında, dosyanın aslında babalık davası boyutu da içerip içermediğinin dikkatle incelenmesi gerektiğini gösteriyor.

📌 Sonuç

Yargıtay’ın bu içtihadı, görevli mahkemenin belirlenmesi ve soybağı hukukunun doğru uygulanması açısından yol gösterici nitelikte. Hem avukatlar hem de vatandaşlar için şu mesajı veriyor:

👉 Her nüfus kaydı davası sadece bir “düzeltme” davası olmayabilir. Çocuğun gerçek babasıyla soybağı kuruluyorsa, konu mutlaka Aile Mahkemesi’nde babalık davası olarak görülmelidir.

Yargıtay, nüfus kaydının düzeltilmesi ile babalık davasını birbirinden ayırmış; nüfus kaydı düzeltme davasının Asliye Hukuk’ta, babalık davasının ise Aile Mahkemesi’nde görülmesi gerektiğini açıkça ortaya koymuştur. Bu yönüyle karar, benzer davalar açısından emsal teşkil etmektedir.

Erzurum Efra Hukuk, nüfus kayıtlarının düzeltilmesi ve babalık davaları gibi aile hukuku uyuşmazlıklarında müvekkillerine etkin ve hızlı çözümler sunmaktadır.